Trasa nr 8: wycieczka
z Żyrardowa do Suchej Żyrardowskiej (pociągiem PKP) i
z Suchej Żyrardowskiej przez Puszczę Mariańską do Jesionki
(ok. 11,5 km).
Bez znaków. Szlak okrężny
wiodący ładnym kompleksem leśnym dawnej Puszczy Korabiewskiej.
Zajmujące zabytki i historia Puszczy Mariańskiej i okolic.
Sucha Żyrardowska
PKP - Puszcza Mariańska PKS (ok. 6 km).
Z przystanku PKP Sucha
Żyrardowska na linii kolejowej Warszawa - Skierniewice
wyruszamy drogą ku płd. Na rozwidleniu w prawo do skrzyżowania
wśród pól i znowu w prawo do skraju lasu. Skrajem lasu
krótki odcinek ku płd. - zach. i za kanalikiem odwadniającym
przecinką leśną w głąb lasu. Trasa wiedzie duktami leśnymi
dawnej Puszczy Korabiewskiej. Występuje tu bór sosnowy
z towarzyszącymi mu dębami, grabami, świerkami, brzozami,
wiązami, lipami, osikami i olszami. Bogate podszycie leśne
stanowi ostoję wielu gatunków ptactwa śpiewającego. Spotkać
można zwierzynę leśną: sarny, dziki i lisy.
Na skrzyżowaniu duktów
w prawo, na następnym w lewo, na trzecim z kolei znów
w prawo do skrzyżowania z drogą i zarośniętym duktem.
Duktem tym w lewo przez piękny drzewostan do szosy Żyrardów
- Skierniewice (ok. 4,5 km). Na szosie w prawo ku płd.
- zach. do przystanku PKS w Puszczy Mariańskiej (ok. 1,5
km).
Puszcza Mariańska.
Miejscowość została założona
pośród lasów Puszczy Korabiewskiej w 1670 r. przez kleryka
Stanisława Krajewskiego, byłego rycerza, który za zasługi
wojenne otrzymał nadanie od króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego.
Zbudował on tu pustelnię z kaplicą, a w roku 1673 przekazał
ją pijarowi Stanisławowi Papczyńskiemu, kapelanowi i doradcy
króla Jana III Sobieskiego, który utworzył tu w pustelni
leśnej jedyny polski zakon Marianów, od którego wzięła
nazwę miejscowość. W 1679 r. król Jan III Sobieski wyznaczył
granice posiadłości zakonnych, na której wybudowano zespół
kościelno - klasztorny istniejący do dziś. Niewielka wieś
położona w nieurodzajnej piaszczystej okolicy, w starostwie
sochaczewskim, przez następne wieki nie odgrywała większego
znaczenia. W dwudziestoleciu międzywojennym w Puszczy
Mariańskiej znajdowała się wzorowa szkoła powszechna,
wybudowano domy letniskowe i organizowano kolonie letnie
dla dzieci. Wieś była siedzibą gminy.
We wrześniu 1939 r. w
pobliskim lesie doszło do starcia żołnierzy 31 Pułku Piechoty
z Niemcami. Podczas okupacji okoliczne lasy stanowiły
silny ośrodek walki zbrojnej, a wieś była bazą wsławionego
wieloma akcjami oddziału partyzanckiego AK pod dowództwem
Bolesława Kieresińskiego - "Łokosa".
Po wojnie wieś się rozbudowała.
Dziś jest dobrze zagospodarowana. Ma szkołe, liceum ogólnokształcące,
ośrodek kultury, punkty usługowe, zakład leczniczy dla
zwierząt i aptekę.Z zabytków najważniejszy jest drewniany
kościół z 1755 r., obecnie odbudowany po tragicznym pożarze,
jaki miał miejsce 2 - 3 maja 1993 r. Spłonęło wówczas
część niezwykle cennego wyposażenia, które stanowiły m.in.
rokokowe iluzjonistyczne ołtarze, obraz Matki Boskiej
z XVII w. ofiarowany przez papieża Urbana VIII, dwa XVIII
- wieczne portrety trumienne szlachciców, portret Stanisława
Papczyńskiego, zbiór ornatów z XVIII w. i kapa z kapturem
ofiarowanym przez Jana III Sobieskiego, wykonana ze zdobytego
pod Wiedniem czapraka tureckiego.
Obok kościoła klasztor
Marianów z cennymi księgami kościelnymi i świeckimi -
obecnie plebania. Przed kościołem, w ogrodzie przykościelnym
rosła stara lipa drobnolistna o obwodzie ponad 4 m. Runęła
w 1977 r. Według opowiadań pod nią miał siadywać król
Jan III Sobieski. Obok kościoła pomniki Jana III Sobieskiego
postawiony w 1933 r. w 250 rocznicę odsieczy wiedeńskiej
i współczesny pomnik Stanisława Papczyńskiego. Przy przystanku
PKS pomnik Tadeusza Kościuszki wzniesiony w 1917 r. w
100 rocznicę zgonu. Ponadto dawna szkoła Marianów należąca
do zespołu klasztornego z 1782 r. - obecnie Urząd Gminy
i drewniany budynek dawnej Szkoły Edukacji Narodowej z
XIX w. Na cmentarzu grób Józefa Rapackiego (1871 - 1929)
- malarza pejzażysty, syna słynnego aktora Wincentego
i grób Czesława Tańskiego - malarza batalisty, konstruktora
samochodów i wynalazcy lotniczego, pioniera polskiego
szybownictwa.
Na płd. od osady płynie
rzeczka Korabiewka. Wypływa z Wysoczyzny Rawskiej w pobliżu
Huty Zawadzkiej i płynie skrajem lasów historycznej Puszczy
Korabiewskiej. Po 25 km uchodzi do Rawki w pobliżu wsi
Grabie. Za rzeczką interesująca kapliczka przydrożna z
XVIII w. z 3 ludowymi obrazami, przedstawiającymi dusze
w czyśćcu oraz posąg św. Jana Nepomucena z 2 poł. XVIII
w.
Za torami kolejowymi
wieś letniskowa Olszanka, z willami wśród sosnowego boru.
We wsi często przebywał za życia malarz Józef Rapacki.
Malował tu sceny rodzajowe i realistyczne, z "fotograficzną"
precyzją przypominające pejzaże mazowieckie tych stron.
W pobliżu Puszczy Mariańskiej, w Kamionie późnoklasycystyczny
dwór z XX w. z portykiem czterokolumnowym i mansardowym
dachem. Wokół pozostałości dawnego parku krajobrazowego.
Puszcza Mariańska
PKS - Jesionka PKP (ok. 5,5 km).
Z przystanku PKS Puszcza
Mariańska idziemy ulicą w stronę Żyrardowa do skraju lasu,
a następnie ku płn. - zach. obok cmentarza drogą w kierunku
Radziwiłłowa. Za zabudowaniami nadleśnictwa Radziwiłłów
przez bór do jego przeciwległego skraju obok drewnianego
krzyża i w pobliżu zabudowań wsi Budy Zaklasztorne (ok.
1,7 km). Następnie w prawo ku płn. dróżką wzdłuż skraju
lasu do poprzecznej drogi. Teraz w prawo w las, a potem
w lewo przecinką leśną przez suche bory sosnowe. Za poprzecznym
duktem i kanalikiem odwadniającym poprzeczną drogą w lewo
ku płn. na skraj łąki. Przechodzimy przez kanał i prosto
do lasu, do poprzecznej drogi. Teraz nadal prosto śladem
dróżki i ścieżką przez las sosnowy. Na skrzyżowaniu z
kapliczką na drzewie prosto wzdłuż lasu do przystanku
PKP Jesionka na linii kolejowej Skierniewice - Warszawa.
Stąd powrót do Żyrardowa.
Jesionka została opisana
wcześniej w dziale TRASA 7.
|