Trasa nr 7: wycieczka z Żyrardowa do Suchej Żyrardowskiej (pociągiem PKP) i z Suchej Żyrardowskiej przez Jesionkę, Ulaski, Antoniew, Prościeniec do Popielarni PKS (ok. 10,5 km).

Bez znaków. Szlak łącznikowy, którym można powędrować do Puszczy Bolimowskiej przez lasy będące pozostałością po Puszczy Miedniewickiej, Wiskickiej i Korabiewskiej.

Sucha Żyrardowska - Ulaski (ok. 4,2 km).

Z przystanku PKP Sucha Żyrardowska kierujemy się drogą na północ obok zabudowań wsi Jesionka, aż do przydrożnego krzyża (ok. 400 m).

Jesionka

Wieś bierze swą nazwę od jesionów, gatunku dawniej popularnego w całej Polsce w lasach łęgowych na terenach aluwialnych wzdłuż rzek i potoków oraz terenach okresowo zalewanych przez ich wody. Sprężystość drewna jesionowego, jego wytrzymałość i twardość, przyczyniły się do wyniszczenia tego gatunku, dziś spotykanego raczej pojedynczo niż na większych powierzchniach. Drewno jesionu używano na piki i włócznie, na kopie i lance ułańskie, potem na śmigła samolotowe, na narty i sanki, parkiety i przede wszystkim na meble.

Nazwa wsi przypomina o składzie gatunkowym dawnej puszczy, która rosła na tym terenie. Na płd. od torów zachowały się pozostałości Puszczy Korabiewskiej, na płn. - wsch. resztki dawnej Puszczy Wiskickiej. Puszcza ta, wyniszczona ostatecznie w XVIII i XIX w., dawała schronienie ostatnim turom, jakie na świecie przetrwały. Była ona poprzecinana licznymi strumieniami. Dzisiaj jeszcze zachowało się kilka, w większości uregulowanych. Jadąc wzdłuż linii kolejowej od Warszawy, co kilka kilometrów spotykamy takie rzeczki: Mrowa w Grodzisku Mazowieckim, Pisia Tuczna w Jaktorowie, Pisia Gągolina w Żyrardowie, potem Struga wśród lasów za Żyrardowem i Sucha przed przystankiem o tej nazwie. Na trasie wycieczek po Puszczy Bolimowskiej spotkamy wśród lasów Grabinkę, Korabiewkę i Rawkę.

Od krzyża kierujemy się w lewo drogą prowadzącą brzegiem lasu obok gajówki Ulaski, aż do drogi skręcającej w prawo, w głąb lasu wzdłuż granic uroczyska Ulaski. Droga leśna prowadzi nas na północ przez las liściasty, później borem sosnowym i na końcu lasem brzozowym. Dochodzimy w ten sposób do poprzecznej drogi łączącej Sokule z Antoniewem (ok. 4,2 km).

Ulaski - Prościeniec (ok. 3 km).

Od skrzyżowania dróg na skraju uroczyska Ulaski kierujemy się w lewo i podążamy ok. 600 m do granicy lasu (obok kapliczka) i dalej w prawo ok. 500 m drogą prowadzącą w kierunku Miedniewic. Dochodzimy do granicy uroczyska Miedniewice roziągającego się na płn. - zach. Na skraju uroczyska skręcamy w lewo, w kierunku zach. i brzegiem lasu przemieszczamy się aż do napotkania pierwszych zabudowań wsi Prościeniec i widocznego z daleka krzyża (ok. 2 km).

Prościeniec - Popielarnia (ok. 3,3 km).

Od krzyża kierujemy się przedłużeniem drogi na zachód, aż do osiągnięcia Traktu Kozackiego na skraju lasu. Wchodzimy do lasu idziemy dalej w kierunku zach. napotykając po drodze wąską strugę Suchą (mostek), mogiły żołnierskie z czasów II wojny światowej i poprzeczną drogę leśną łączącą Popielarnię ze Smolarnią. Skręcamy w prawo w kierunku płn. i dochodzimy do skraju lasu i zabudowań wsi Wilczy Kierz. Idąc dalej za drogą dochodzimy do skrzyżowania sześciu dróg i duktów (drewniany krzyż). Od krzyża drogą w prawo po ok. 1 km dochodzimy do przystanku PKS Popielarnia (ok. 3,3 km).

Od krzyża drogą w lewo bardzo blisko (ok. 300 m) do gajówki Wilczy Kierz i parkingu leśnego na skraju lasu.

Popielarnia.

Niewielka wioska, położona w płytkiej dolinie uregulowanej strugi Nidy. Wciśnięta pomiędzy lasy historycznej Puszczy Miedniewieckiej i Puszczy Bolimowskiej, nie ma żadnych miejsc szczególnie atrakcyjnych dla turysty, jeśli nie liczyć samego położenia. Jest jednakże interesującą pod innymi względami: nazwa wsi i nazwy okolicznych wiosek są świadectwem historii tych lasów.

Nazwa rzeki Nida w Polsce występuje wielokrotnie a najbardziej znaną jest małopolska rzeka tej nazwy płynąca przez Ponidzie, m. in. w okolicach Pińczowa. Etymologicznie nazwa ta wyprowadzona jest z języka prasłowiańskiego. Oznaczano tak z reguły rzeki nizinne. Ludowa etymologia, rządząca się nieco innymi prawami, wyprowadziła nazwę od gwarowego mazowieckiego powiedzenia "nieda" czyli obecnie miedza. W jakimś sensie tutaj byłoby to zupełnie prawdopodobne, gdyż Nida rozdzielała dwie puszcze.

Na wsch. od wsi widać pozostałości Puszczy Miedniewickiej. Jej nazwa pochodzi od wsi Miedniewice, zaś ta od niedźwiedzia. Brak pisemnych wzmianek o występowaniu w tej okolicy niedźiedzia, w każdym razie po wieku XVI. Żyły tu jednak tury, dla których okolice te były ostatnią ostoją. To królewskie zwierzę, na którego polowane było zastrzeżone tylko dla głów koronowanych, pomimo zapewnionej mu ochrony i tak wyginęło, a ostatni tur padł w roku 1627 koło Jaktorowa.

Jedną z przyczyn, które spowodowały wyginięcie tura, był niewątpliwie brak spokoju i postępujący wyrąb lasu. O tym również świadczą nazwy. W okolicy jest kilka nazw wsi wskazujących na istnienie przemysłu leśniego. W Bartnikach mieszkali bartnicy, zajmujący się hodowlą pszczół. Popiół i smołę wyrabiano w osadach, które z czasem rozrosły się we wsie - w Popielarni i Smolarni. Jak wyglądała taka produkcja? Opisy zamieszczone są w książce " Opisanie lasów Królestwa Polskiego", a "ułożenia przez Aleksandara Połujańskiego, urzędnika leśnego" i wydane w roku 1854.

" Smoła wyrabia się w dołach smolarskich, w bańkach i piecach smołowych. Dół smolarski kopie się w ziemi suchej w kształcie stożka, a ziemia wyrzucona naokoło mocno się ubija. Przy wierzchołku stożka, to jest na samem dnie stawia się naczynie żelazne albo gliniane, dobrze wypalone, które się kratą żelazną przykrywa.Dół taki wypełnia się małemi drzazgami smolnemi, które ustawiają w kształcie stosu. Stos cały pokrywa się mchem, darnią i ziemią; założony potem ogień z góry, rozchodzi się ku dolowi, smoła wytapia i zgromadza do naczynia podstawionego, zkąd przez otwór na dnie naczynia będący i za pomocą rury do tegoż otworu przytwierdzonej, pod ziemią pochyło umieszczonej, spływa do beczki opodal stojącej.

Smoła w piecu smołowym pędzona, zatrzymuje nazwisko smoły; trudniący się jej wyrobem nazywa się smolarz,a miejce gdzie smołę w piecu smołowym wyrabiają, smolarnią.

Potażarnią i popielarnią czyli majdanem potażowym zowie się miejsce i zakład do wyrobu potażu przeznaczony. W dawniejszych czasach wyrób potażu był jednym z najgłówniejszych przemysłów."

Popielarstwo swój rozkwit przeżywało w Polsce w XVI w. Razem z potażownictwem należało do najbardziej rabunkowych form eksploatacji lasu i często wiązało się z karczunkami mającymi na celu powiększenie powierzchni upraw rolnych kosztem lasu. Poprzez wypalanie drewna, głównie korzeni i karczów, uzyskiwano popiół stosowany przy wyrobie sukna, mydła i szkła. Był to również ważny dla Polaków produkt eksportowy.

Z Popielarni można powrócić do Żyrardowa autobusem PKS.